|
Interview en Foto's: Theo Reyman
De Kunstcommissie van de vereniging Vrienden van het Jenevermuseum nodigt jaarlijks een Schiedamse kunstenaar uit om een etiket te ontwerpen. De ervaring leert dat de benaderde kunstenaar nooit ‘nee’ zegt. Integendeel; de man of vrouw vindt het een eer en gaat vervolgens enthousiast aan de slag. Dat geldt ook voor Willem den Broeder, die zijn atelier aan huis heeft in de wijk Spaland. Hier vertelt hij zijn verhaal. Radars en liften “Ik heb heel mijn leven in Schiedam gewoond. Mijn loopbaan ben ik begonnen als elektricien. Vervolgens heb ik in de radars gezeten. Toen was ik altijd onderweg, want die schepen komen en gaan overal. Na een reorganisatie werd ik liftmonteur en dat heb ik 25 jaar gedaan, totdat ik last mijn van gezondheid kreeg en werd afgekeurd. In 1995 belandde ik door een vervelende gebeurtenis in het Franciscus Gasthuis. Van de ene dag op de andere ging er een deurtje bij mij open. Ik begon te tekenen en schilderen. En in ’98 had ik mijn eerste expositie in het Oogziekenhuis. Ik tekende en schilderde zo veel ogen…Mijn werk was vanaf het begin surrealistisch. Ik weet niet hoe dat komt, want ik had nog nooit kennis gemaakt met bekende kunstenaars van die stroming zoals Dali en Breton. Vóór 1995 had ik geen interesse in kunst. Ik bezocht nooit musea. Later – toen ik ‘het licht’ had gezien – heb ik opleidingen gevolgd in kunstgeschiedenis en etstechniek. Inmiddels werk ik 25 jaar als kunstenaar. Het is zo dat ik altijd zonder plan werk. Ik begin gewoon en er komt wat. Ik hoef niet na te denken en er ontstaan herkenbare lijnen. Ik zie iets en dan moet ik er richting aan geven. Dan wil ik er iets anders van maken. Ik heb mijn eigen manier van doen en wil niet dat er iemand zegt; die lijn kan je beter rechtsaf doen. Linksaf wil ik ‘m hebben. Als kunstenaar ben ik individualist….
Toen ik de opdracht kreeg om de Vriendenfles te maken, ben ik een paar dagen later de stad ingegaan om foto’s te maken. Die foto’s heb ik gebruikt voor het etiket. Het is geen abstract ontwerp geworden, maar een figuratief geheel met een surrealistische uitstraling. Het werken ging vrij vlot. Telkens als ik iets had gedaan, dacht ik; o dat kan hier wel of daar. Ik heb een heel klein plan gemaakt. De eerste tekening kan ik nog laten zien en daar zie je al aan de bovenzijde enige gelijkenis met het eindresultaat. De rest is ontstaan tijdens het creëren.
Op 5 april zullen we bij de onthulling door burgemeester Lamers het resultaat zien. Dat lijkt me hartstikke leuk”. P.S. Kijk voor méér informatie over Willem den Broeder op www.surrealisme.nl. Hier is onder meer een indrukwekkende lijst van zijn (internationale) exposities te zien, plus een aantal gedichten met illustraties van zijn hand. Op zondagmiddag 12 januari werd tijdens de zeer geslaagde en goed bezochte Nieuwjaarsbijeenkomst geproost op een voorspoedig en vruchtbaar 2020. De bijeenkomst was een co-productie van de Vrienden van het Jenevermuseum en het Nationaal Jenevermuseum. Ook het Jenevergilde Het Gulden Glaasje en het Zakkendragersgilde Anthonis deden een duit in het zakje. Er kwam veel lof voor deze brede samenwerking.
Verdeeld in twee groepen werden we door een gids door het leuke oude gebouw geleid. De gids werd alom geprezen voor zijn duidelijke verhaal. Via steile trappen, gangetjes en interessante ruimten kwamen we in het Proeflokaal c.q. de winkel, waar iedereen een proeverijtje van drie producten van De IJsvogel naar keuze kreeg. Het geheel werd afgesloten met een lunchbuffet.
Rond 14.00 uur vertrok het gezelschap met de bus naar de andere kant van het dorp naar de Brouwerij van Hertog Jan met aan de overkant een groot huis om gasten te ontvangen. Hier werden we begroet met een biertje van het huis, waarna we weer in twee groepen de Brouwerij gingen bezoeken. Wederom was er een gids met een goed en duidelijk verhaal en antwoorden op onze vragen. Ook hier weer trap op en trap af van de zaal met alle geuren en smaken van het bier naar de wortketel en de brouwketel en van de hal met vulmachines naar de vatenopslag. Hier lagen o.a. twee gebruikte vaten van ons Jenevermuseum, gevuld met Grand Prestige. Deze komen weer naar Schiedam, uiteraard na een zorgvuldige keuring door de directeur en de stokers in juni. Ten slotte belandden we in de Schatkamer van Hertog Jan, alwaar honderden flessen Grand Prestige liggen te rijpen, elk voorzien van een label met daarop de botteldatum en de naam van de koper/eigenaar. Aan het einde van de rondleiding mochten we het bekertje, dat we bij het begin ontvingen en waarin we het eigen bronwater van Her- tog Jan mochten proeven, deze keer vullen met een biertje naar keuze. De route eindigde onvermijdelijk in de winkel van Hertog Jan waar een enorme keuze aan biersoorten, kaas en worst en natuurlijk souvenirs ons verleidelijk aanstaarde. Door velen werd het nodige ingeslagen voor thuis. (Een lid reserveerde alvast vele dozen voor zijn 80e verjaardag over 7 jaar ). Het gezelschap vertrok weer richting Schiedam, nadat er een stevige stamppotbodem was gelegd, want er was keuze uit drie lekkere stampotten met spek en worst. Voor de Vrienden van het Jenevermuseum een leuke dag, veel gezien en geleerd, goed gezelschap en voldoende te eten en te drinken. Wat een rijkdom! Ton Heuchemer
Ronald is psycholoog van beroep geweest en inmiddels 72 jaar. Hij ging op zijn zestigste met pensioen, omdat hij “wat met kunst” wilde gaan doen. Toen hij jong was en nogal ziekelijk, las en tekende hij veel. “Ik wist dat ik goed kon tekenen . Dat idee heb ik vastgehouden. Na mijn pensionering heb ik een aantal cursussen gedaan, zowel op het gebied van het schilderen als de fotografie. Ik vond het allemaal wel leuk, maar het schoot niet op. Toen heb ik toelatingsexamen gedaan voor de kunstacademie Willem de Kooning in Rotterdam. Ik was niet alleen de oudste student, maar ook ouder dan de oudste docent en dat gaf weleens wrevel. Ik heb ’t één jaar gedaan en toen zijn mijn vrouw en ik tot de conclusie gekomen; willen we dit nou doorzetten? Wij waren gewend aan een vrij leven en dat was niet meer mogelijk. Toen heb ik gezegd; het was een heerlijk jaar, maar voldoende”. Haringkop Intussen heeft Ronald een substantieel werk, dat tot 1 april 2019 voor een groot deel in het zorgcentrum Harg-Spaland is tentoongesteld. De kleurrijke schilderstukken tonen figuratieve beelden van o.a. dieren, variërend van de Afrikaanse olifant tot de kleine Blauwborst-vogel, maar ook fraaie bloemen en vurige tangodansers. Meestal gebruikt de kunstenaar olieverf, soms in combinatie met acryl. “Mijn werk is fijn-schilderen, realistisch en er zit gelukkig steeds progressie in. Ik ben nog altijd blij met de ondersteuning, die ik krijg door de grote maestro Robert Daalmeijer van galerie De Duig in Vlaardingen”, aldus de oud-psycholoog. Ronald de Jong is een Haringkop. “Ik kom uit Vlaardingen Ik zeg altijd; ik heb het beste van twee werelden verenigd door een combinatie van vis en jenever. Mijn vrouw is een Schiedamse. Wij wonen al zo’n veertig jaar in Schiedam-Noord. In de laatste fase van mijn werkzame leven was ik gedetacheerd bij de DCMR in Schiedam. Daarvòòr had ik niet zo veel met de stad. Dan ga je tussen de middag wandelen met je collega’s in het oude centrum en denk je; dit is toch wel verdraaid mooi! En zo is eigenlijk de liefde voor Schiedam ontstaan. Torenwachter Toen ik gepensioneerd was, ben ik niet alleen gaan schilderen, maar ook stadsgids geworden voor de toenmalige VVV. Ik ben torenwachter in Schiedam. Bij Open Monumentendagen bijvoorbeeld ga ik met mensen de toren op van de Grote of St. Janskerk. Daar is een audiovisuele installatie met hoogtepunten uit de geschiedenis van Schiedam. We gaan ook naar de klokkenzolder. Meestal is er ook een beiaardier bij die het een en ander speelt. De laatste twee jaar ben ik gids op zaal in het Stedelijk Museum. Na zo’n jaar of veertig ben ik dus eindelijk Schiedammer…..” Gevraagd naar zijn relatie met de Schiedamse jenever, bekend Ronald eerlijk; “Eigenlijk ben ik een whiskyman. Ik drink weleens een borrel en wat dat betreft heb ik een voorkeur voor de oude jenever. Dat kunnen verschillende merken zijn, ook Old Schiedam”. Interview en foto's: Theo Reyman Henk Hettinga, Conservator van het Jenevermuseum en al jarenlang 'spin in het web' als het gaat om vriendenactiviteiten en nieuwe aanwinsten voor het museum is op zondag 14 april 2019 benoemd tot Erelid van onze Vereniging. Henk ontving uit handen van onze nieuwe voorzitter Jos Poolman een fraaie oorkonde om dit lidmaatschap te bevestigen.   In het Jenevermuseum heeft burgemeester Cor Lamers afgelopen zondag de Vriendenfles 2018 onthult. Deze bijzondere fles is voorzien van een etiket, dat speciaal ontworpen is door een Schiedamse kunstenaar. Dit keer was Huub Middeldorp uitgenodigd om het kleine, maar lastige drukwerkje vorm te geven. Jaarlijks nodigt de vereniging Vrienden van het Jenevermuseum een lokale kunstenaar uit voor een ontwerp.
Burgemeester Cor Lamers onthulde de unieke fles tijdens een bijeenkomst van sociëteit De Locomotief, die regelmatig door de Vriendenvereniging wordt georganiseerd. Zo’n zeventig leden keken toe hoe de Schiedamse burgervader het bescheiden doekje van de Vriendenfles verwijderde. Dit gebeurde nadat de burgemeester een boeiende inleiding had gehouden over de historie van de Schiedamse jeneverindustrie. Hij stond onder meer stil bij de tastbare getuigen, die vandaag de dag nog in de stad aanwezig zijn, zoals de Korenbeurs waar tegenwoordig de bibliotheek is gehuisvest. De voorzitter van de Kunstcommissie, die de jaarlijkse productie van de Vriendenfles begeleid, Theo van Giezen, gaf een inkijkje in het werkproces. Hij schetste de loyale medewerking, die de vereniging altijd ondervindt wanneer er een beroep op een kunstenaar wordt gedaan. De Vriendenfles wordt jaarlijks exclusief in beperkte oplage gebotteld voor de Vrienden van het Jenevermuseum. Schilderijen van Huub Middeldorp zijn tijdelijk te zien op een expositie in het Jenevermuseum. Foto van Theo Reyman.  Een echte, gezellige Belgische middag. Dat belooft de bijeenkomst van sociëteit De Locomotief op zondag 13 augustus te worden. Dan komt meesterstoker Jan Kempeneers van het Jenevermuseum in Hasselt speciaal naar Schiedam voor de Vrienden, om te vertellen over ‘zijn’ museum en de komende Jeneverfeesten in de Belgische zusterstad.
Het belooft een boeiende middag te worden. Jan Kempeneers zal ons meevoeren in zijn betoog naar Hasselt en alles wat het bezoek tijdens de Jeneverfeesten daar zo bijzonder maakt. Ongetwijfeld betoogt hij dat het iedere keer weer een boeiende ervaring is, maar vooral de éérste keer als het een kennismaking betreft met dit feestelijk gebeuren. Nadat de spreker is uitgesproken, zal er een drankje worden genuttigd. De kennismaking met de sociëteit en ‘het Belgische gebeuren’ is vooral aantrekkelijk voor de nieuwe leden, die zich hebben opgegeven in 2017. Zondagmiddag 13 augustus 2017 van half drie tot vijf uur sociëteit De Locomotief in het Nationaal Jenevermuseum Schiedam. Leden van de Vriendenvereniging hebben gratis toegang. Het Jeneverfestival van 2017 is voor de organisatoren van het evenement, het Jenevermuseum en de Vrienden van het Jenevermuseum een succes geweest.
Met onze nieuwe stand hadden wij een mooie plek bij de ingang van de Havenkerk, goed in het zicht van de komende en gaande bezoekers van het Jeneverfestival. De platte wagen, de proefkar van het Jenevermuseum was onze over buurman. Met hulp van een aantal enthousiaste Vrienden is het gelukt het ledental van de vereniging met 48 personen uit te breiden; sommigen met weinig, anderen met veel overredingskracht. Maar zij zijn lid geworden van de vereniging. Bij het langslopen van de lijst, zien we dat we twee nieuwe vrienden hebben uit België, er nieuwe leden zijn vanuit ons eigen Schiedam, Rotterdam, Delft, Den Haag, Leiden tot aan Middelburg en Enschede toe. Wij heten jullie allen van harte welkom. Dit geldt niet alleen voor de nieuwkomers, die zich via het festival hebben aangemeld als lid, maar ook voor al die mensen die zich via de site of andere manieren aanmeldden. Welkom! Belangrijk is ook een woord van dank aan de Vrienden die zich hebben ingezet tijdens het festival voor het infomeren van de bezoekers over de activiteiten van onze vereniging. Koos Scheijbeler voorzitter Vrienden van het Jenevermuseum  Het kan haast niet uitblijven: de Vrienden gaan opnieuw naar de Hasseltse Jeneverfeesten. Op zaterdag 14 oktober 2017 vertrekt een bus met leden en andere belangstellenden naar België voor het beleven van het unieke programma. De ervaring van het bezoek vorig jaar - en andere keren – leert dat er volop animo is voor dit gezellige evenement. Hoewel het officiële programma nog niet bekend is, staan er jaarlijks diverse vaste hoogtepunten op de rol. Om alvast een beetje in de stemming te komen, kijk op www.jeneverfeesten.be dat spreekt over “het grootste feest in het kleinste glaasje”. Oude en nieuwe Vrienden van de vereniging worden uitgenodigd om zich tijdig op te geven. Dat kan bij Wim van den Bergh, wimenjokevandenbergh@kpnmail.nl. Ook is het al mogelijk aan te geven welke maaltijd je wilt gebruiken. Er is keuze uit een vlees- of visgerecht; ook een vegetarische maaltijd is mogelijk. De kosten voor deze dagexcursie bedragen (incl. luxe touringcar, lunch en maaltijd) voor Vrienden 55.- euro p.p. en voor gasten komt er 5,- euro p.p. bij. Het reisschema en dagprogramma worden toegestuurd.
Na een voorspoedige busreis van Schiedam naar Sneek via de Afsluitdijk, aangekomen in Sneek worden we meegenomen naar het Fries Scheepvaartmuseum waar we worden verwelkomd met een lekker kopje koffie en natuurlijk Friese Oranjekoek, een stevige gekruide koek met een laagje amandelspijs erin, een glaseerlaag erop afgewerkt met slagroom. Aansluitend wordt de groep in tweeën gesplitst, een gedeelte blijft in het Scheepvaartmuseum en de andere gedeelte gaat naar de distilleerderij van de Weduwe Joustra. Weduwe Joustra Na een enthousiaste ontvangst in de slijterij van de Weduwe Joustra worden we meegenomen naar de museumzolder waar we een uitleg krijgen over het ontstaan en het voortbestaan van de distilleerderij Weduwe Joustra, het ontstaan van de Beerenburg en de andere producten die in het familiebedrijf worden gemaakt. Van wijnhandel naar distillateur. Na de uitleg worden we meegenomen naar het achterhuis waar de weduwe gestart is met het trekken van een kruidenbitter op alcohol met zakjes kruiden van apotheker Hendrik Beerenburg uit Amsterdam. Aansluitend bezoeken we de distilleerderij waar de mooie producten allemaal gemaakt worden. In vaten van 500 liter melasse jenever, teruggebracht van 96 naar 40% alcohol, worden kruidenpakketten van 10 kilo 4 weken te trekken gelegd om de Joustra Beerenburg te worden. Als afronding van het bezoek worden we weer meegenomen naar de museumzolder om de producten van de Weduwe Joustra te proeven. Naast de verschillende kwaliteiten Beerenburg, gemaakt op alcohol maar ook op Corenwijn kunnen we ook de Beerenburgerin, Beerenburg aangevuld met stroop en honing, diverse soorten likeuren proeven. Genieten. Vanuit de slijterij wordt menig flesje Beerenburg of op normale alcohol of op basis van Corenwijn meegenomen naar huis. Fries Scheepvaart Museum Na het bezoek aan de Weduwe, terug in het Fries Scheepvaart Museum waar we een rondleiding krijgen langs diverse hoogtepunten. Het Fries Scheepvaart Museum gaat niet alleen over de scheepvaart in Friesland, het gaat ook over de Elfstedentocht, klederdracht, het huishouden, versieringen, zilver, enzovoort. In de tijd dat wij daar geweest zijn, zijn we langs een deel van de collectie geleid. Er is echter zo veel te zien, dat een keertje terug naar Sneek met een bezoek aan het museum in de agenda gezet moet worden. Rondje Sneek Net buiten het museum raakt Johan de Koning in gesprek met een inwoner van Sneek. De beste man is jarenlang stadsgids van de gemeente Sneek geweest en is bereid ons het nodige over Sneek te vertellen. Wetenswaardigheden over het Kleinzand, Suupmarkt, Grootzand, de Waterpoort volgen elkaar in rap tempo op. Kwiek neemt de 84-jarige oud stadsgids ons mee langs de diverse locaties en verteld met veel enthousiasme over zijn Sneek. Boomsma Leeuwarden Na een korte busrit van Sneek naar Leeuwarden komen we aan in de Bagijnestraat in Leeuwarden bij de Boomsma Museumwinkel. In de museumwinkel krijgen we een virtuele uitleg over de productie van de Boomsma Beerenburg die qua verhaal zo goed als gelijk is aan die van de Weduwe Joustra. Echter de smaak en de beleving is toch heel anders. Een en ander komt ook voort uit de samenstelling van de kruidenpakketten, de verwerking, enzovoort. Naast de Beerenburg worden tijdens de proeverij de andere producten waaronder oude genevers gerijpt op eiken houten fusten van bijvoorbeeld Port of whisky fusten van Amerikaans eiken. De Dry Gin, een hele lekkere, werd ook nog geserveerd. Als afsluiting van het bezoek werden we getrakteerd op een stamppotbuffet met rookworst en uitgebakken spek. We mochten kiezen uit stamppot rauwe andijvie, zuurkool met kip en peen en uien. Velen van ons hebben zich alle 3 de stampotten lekker laten smaken. Een oud Hollandse maaltijd en in een Oud Hollandse omgeving. Jammer genoeg was het moment er weer om terug te keren naar Schiedam. Voldaan, tevreden, bepakt en bezakt met de nodige spiritualia keerde aansluitend iedereen huiswaarts. De uitgebreide fotoreportage kunt u zien door te klikken op de volgende link: Excursie Friesland 2027 Koos Scheijbeler, voorzitter |
