Het betrof het portret van de Haagse distillateur en grootslijter Wilhelm Richters geschilderd door diens Rotterdamse neef Marius Richters (1878-1955), het fotoalbum uit 1924 van de Haagse fotograaf Eduard Visser van Weeren (1887-1959) waarin de exterieurs en interieurs van zestien Richters-slijterijen zijn vastgelegd, een vatenkar van de Fa. van Achterberg & Zoon / Distilleerderij en Likeurstokerij De St. Maarten uit Zaltbommel die is gebruikt voor intern vervoer en externe distributie, een tinnen tapapparaat voor gedistilleerde dranken uit een cafébedrijf rond 1900, een likeurkeldertje met zes mondgeblazen karafflesjes uit circa 1850 en een zwartwit film uit 1927 over de productie van advocaat in Scholte’s Advocaatfabriek door Otto van Neijenhoff (1898-1977).
De vraag die Zwaal vooral bezighoudt is hoe deze en andere Hilvarenbeekse “topstukken” aansluiten op of passen binnen het museale concept dat is neergelegd in het Integraal Masterplan Jenevermuseum 2016-2020. In dat plan moet het Jenevermuseum vooral een zinnenprikkelend belevingsmuseum worden waar menselijke verhalen tot leven worden gebracht rondom jenever en Schiedam in heden en verleden. Zwaal wijst op enkele mogelijke valkuilen in dat concept. De periode dat Schiedam de jeneverhoofdstad van de wereld was ligt al een tijdje achter ons. De meeste jenever wordt nu in Zoetermeer geproduceerd en het belangrijkste Schiedamse gedistilleerd is tegenwoordig wodka. Verder heeft er ook altijd een wereld van jenever buiten Schiedam bestaan. Regionale distillateurs (“van Groningen tot Maastricht, van Beverwijk tot Bergen op Zoom, van Almelo tot Zaltbommel”) hebben altijd een rol gespeeld. Nieuwe jeneverstokers De focus op jenever draagt ook het risico met zich mee dat andere (Nederlandse) producten worden verwaarloosd. Denk aan advocaat en vieux maar ook aan bijvoorbeeld breezers. Daarover zouden hele leuke, aansprekende tentoonstellingen kunnen worden gemaakt. Een laatste valkuil die door Zwaal wordt gesignaleerd is dat het museum zich teveel vereenzelvigt met de (gevestigde) distillateurs. In de productkolom van jenever spreken ook de groothandel, het slijtersbedrijf en de horeca een woordje mee. En wat evenmin uit het oog mag worden verloren is dat de laatste jaren verschillende nieuwe jeneverstokers zijn opgestaan. Deze zogenaamde craft distillers leggen sterk de nadruk op ambachtelijkheid en lokale identiteit en hanteren (voor de jenevermarkt) innovatieve verpakkings- en marketingstrategieën. Ook voor de gevestigde marktpartijen gaat daarvan een impuls tot vernieuwing uit. Zwaal constateert dat het Integraal Masterplan Jenevermuseum 2016-2020 gelukkig ruimte laat om af te wijken van de centrale verhaallijn. Hij hoopt dat de museale voorwerpen uit Hilvarenbeek in Schiedam vooral ingezet zullen worden om te onderstrepen dat er talloze andere verhalen te vertellen zijn. Het verhaal van een distillateur uit Den Haag die grootslijter werd; het verhaal van een regionale likeurstoker/distillateur annex slijter uit Zaltbommel; het verhaal van de meisjes in de advocaatfabriek van A.J. Scholte; het verhaal van de consumptie van gedistilleerd en likeuren in huiselijke kring en in de horeca. Kijk voor een fotoreportage van de presentatie van Peter Zwaal op deze website onder ‘In beeld' De zwartwit film uit 1927 over de productie van advocaat in Scholte’s Advocaatfabriek door Otto van Neijenhoff (1898-1977) is te bekijken via deze link. Reageren is niet langer mogelijk.
|
